znowu
O NICZYM
Karol_WIELKI:
Karolek_Wielki_niepiśmienny_teoretycznie po sutej kolacji w gronie mistrzów lubił takie dysputy (dziś to w przedszkolu, OKOK - ale skąd by dziś w przedszkolu wiedzieli, gdyby on ich nie sprowadził i nie dopytał co tam w starożytnych pismach stało było? ;p ) :
- Czym jest pismo?
- Strażnikiem historii
- Czym jest sprawiedliwość?
- Duchową zdolnością nadawania każdej rzeczy właściwej wartości.
...podbić w tamtym czasie PÓŁ ZNANEGO_ŚWIATA i coś tam jeszcze obok = spox, niejeden już tego dokonał - ALE? weź to utrzymaj i zjednocz - nooo...
DZIŚ to niby_ofifista = pod JEDNYM berłem: JEDNA religia, JEDEN język, JEDNO prawo, JEDEN pieniądz... - i już! Proste... - Ale to dziś dopiero ofifistość :-D
...i (TAK! na terenie, który wyrąbał "ogniem i mieczem") tzw. dyplomacją czyli wymuszeniem , cierpliwością, groźbą i prośbą, szantażem, modlitwą, relikwiami, nadaniami, ożenkami, koligacjami, złotem i siłą niezłomnej woli:
- SKUPIŁ wokół siebie NAJumysły ówczesne...
Alkuin;
Teodulf;
Einhard;
Paweł Diakon itd...
...i z ich pomocą rozwiązał te wszystkie [prawie] supełki.
Religię jedną narzucić?
OK, ale debilni_z_łapanki analfabeci KAPŁANI masowo wg. wyuczonych na_pamięć regułek - bo tak im łatwiej wymawiać było - CHRZCILI często np.: "In nomine Patria et filia" = "w imię ojczyzny i córki" :-)
i to np. była przyczynka w liście do papieża, że_bo dusza nieprawidłowo ochrzczona itd. o zezwolenie na... oj, szerokie prerogatywy uzyskał...
Udało się! Ocalono przy okazji wiele starożytnych SPROŚNYCH pism świeckich "by dociec prawidłowej pisowni i wymowy łacińskiej"
Prawo ujednolicić?
[...]
Znalazł się i taki, który dostał zadanie "spisania praw wszystkich podbitych ludów, porównania, wypośrodkowania i..."
Udało się!
Edukacja?
Kościelna i świecka?
[...]
maniskuła --> miniskuła --> karolina --> antykwa "matka czcionek";
trivium i quadrivium;
pierwsi kuratorzy_oświatowi = "księży jedynie upominano i zachęcano do podnoszenia kwalifikacji, ALE biskupi niepotrafiący... UUU!"
Udało się!
Pieniądz?
Ależ proszę: funt srebra => 20 szylingów => 12 denarów
Dziwny niby system, nie? ale...
...w Wielkiej Brytani do 1971
No i w latach 80. VIII wieku rozesłał też emisariuszy po całym kontynencie = osobna bajka = z zadaniem sprowadzenia fachowców, którzy wybudują katedrę i rezydencję godną jego majestatu ...a widział CAŁY znany wtedy świat, zachwycił go Rzym, Ateny ..itd
= "renesans karoliński" w budowlance_też.
Akwizgran szybko stał się WZOREM.
Dla wytrwałych - tak, budiet' aniegdot:
Końcówka lat '80, PRL.
Stoję jak wszyscy na dworcu i czekam co tam (pamiętacie ten odgłos?)
tablica WYKLAPIE w sprawie opóźnienia pociągu ;-)
Przede mną dwóch kudłatych, studenci zapewne - i nagle jeden z nich Z ZACHWYTEM:
Patrz! Pociąg do Aachen! Akwizgran! Pierwsza stolica Karolingów!
Już
.